BIKIN VALENTINE
© ZAINUDDEEN JIBRIL ZAIN (DR. ZAIN)
Gabatarwa
Bukin soyayya ɗaya ne daga cikin
bukukuwan zindiƙai a ƙasar Roma, fiye da ƙarnoni sha bakwai (17 centuries) da
suka wuce. Daga ciki akwai cewa; ‘Romulus’ wanda shi ya kafa Roma, wai macen
kyarkeci (she wolf) ta tsotse shi, wanda ya yi sanadiyyar zamansa Jarumi mai
Hikima. Wanda ya sa ‘yan Roma suke bukin wannan taƙddamar da ta faru a duk
tsakiyar Febreru (February). Daga cikin ababen da ake aikatawa cikin bukin, akwai,
za a yanka kare da akuya sai a sami ƙarti majiya ƙarfi su shafe jikinsu da
dabbobin da aka yanka, sai su wanke jinin da madara. Sai su dinga yawo cikin
gari ko a zindir ko kusan hakan, su nutsa wani yanki na fatar waɗannan dabbobin
sai su dinga bugawa mata a fuska da cewar wata shekara matan ko da juya ne to
zasu haihu.
A lokacin da kiristoci suka ɗauki wannan bikin suka fara yin sa a 14
ga watan Febreru malamansu sun tsawata kan wannan mummunar al’adar wadda suka
ce tana ɓata tarbiyyar maza da mata.
An hana wannan bikin a Italy, sai daga
baya a ƙarni na sha takwas da na sha
tara (18th -19th century) a ka mayar da bikin.
Abin
mamaki musulmi da yake da kykkyawan addini ya kuma mallaki yanda ake soyayya
daga karantarwar fiyayyen halitta, sai ga shi ya fara aiwatar da wannan bikin.
Abin lura a nan shi ne asalin wannan bikin wato valentine daga marasa addini ne
(pagans) waɗanda sunayi ne don girmama gumakansu.
Don haka ba shakka duk wanda yayi
wannan bikin ya ba da gudummuwa ne wajen girmama gumaka.
Inda ta fito
Ka kalli wannan bikin a matsayin
wanda aka kashe shekaru da dama a garuruwan turai, sai daga baya aka raya shi a
Biritaniya da Amurka, cikin sauri ya zagaye ƙasashen musulmai.
Tambaya a nan ita ce, waye
valentine? Me yasa ake yin bikin wannan ranar?
Bikin wannan ranar ya
fara ne tun ƙarni na huɗu kafin haihuwar
annabi Isah (A.S), anayin bikin ne don girmama ubangijin Romawa ‘Lupercus’.
Abin da ke jan hankalin mutane a
wannan bikin shi ne yanda ake raba mata tsakanin mazaje don suyi lalata har
zuwa wata shekara, (kamar yanda muka anbata a gabatarwa), za’a bada mace ɗaya
ga waɗannan ƙartin mazajen da suka shafe jikinsu da jinin kare da akuya, za su
bugesu a gefen kunce wai don su sami haihuwa zuwa wata shekara. Bayan mazajen
sun ɗaukesu sunyi lalata ta kwana ɗaya ko shekara ko tsawon rayuwarsu.
Kiristoci sun yi yunƙurin su canja
wannan biki, amma abin ya ci tura, Nasara ɗaya suka samu ita ce, ta canja sunan
bikin daga ‘Lupercalia’ zuwa ‘valentine day’ a shekara 496 CE, wanda shugaban
kiristoci na wannan lokacin ‘pope Gelasius’ ya yi.
Duk da cewa kiristocin sun so su
canja yadda bikin ke tafiya daga raba ‘yan matan zuwa kwaikwayar halayyar
malaman kiristoci. Amma sam wannan ya ci tura.
A shekara ta 1776 gwamnatin faransa
ta hana wannan bikin a ƙasarta, haka su Italy da Austria da Hungary da Germany,
haka abubuwan da ke gudana a bikin suka ɓata tsawon shekaru.
A kiristance, a kwai tarihin
valentine har sama da hamsin, duk da cewa guda biyu sun fi zama sanannu a idon
duniya.
A shekarar 1660 charles 2 ya raya
wannan bikin, ya sabuntar da shi cikin sabuwar duniya ya kuma mayar da shi
hanyar samun kuɗi ta hanyar sayar da katutukkan valentine.
Esther A. Howland ita ce ta fara
yin katin valentine na farko a duniya ta
sanyawa katutukkan suna ‘what else’
Valentine wani malamin kiristoci ne
wanda ya ƙare rayuwarsa a gidan kurkuku, inda ya kamu da soyayyar diyar wanda
ya saka shi a gidan yarin.
Duk da cewa a yau ana so a mayar da
abin na kiristanci, har yau abubuwan da ake aikatawa a bikin za su koma ne ga
abin da zindiƙai suke aikatawa a asalin wannan bikin.
Da yawa mutane ba su san cewa coci
ta yi faɗa da wannan bikin ba, da ta gaza ne sai ta canja mashi suna da zimmar
wai ta ɓatar da shi, sai dai kash, da mowa da bora duk ubansu ɗaya, ko da kalar
jikinsu ta ban banta.
Asalin valentine daga zindiƙai
Farkon wannan bikin ya samo asali
ne daga Romawa kafin shigar kiristoci a cikinsu, lokacin da zindiƙai suke yin
bikin ‘feast of the wolf’ a Febreru, kuma suna kiran bikin ‘feast of Lupercalia’
don girmama uwargijiyarsu ‘Februata Jona’ wai ita ce ‘goddess of women and
marriage’ (uwargijiyar mata da aure), haka suna yi domin girmama ubangijinsu ‘pan’
(allahn Romawa na yanayi) ‘god of nature’
A wannan ranar, mata zasu saka
sunayensu cikin wani abin zuba ruwa ko kwano, wanda maza zasu zo su zaɓa domin
ganin wa ye zasu sadu da shi (zina) a wannan yinin ko tsawon wannan shekarar,
wani lokaci har tsawon rayukansu.
waɗannan mutanen biyu zasu yi
musanyar kyauta tsakaninsu, da zimmar nuna ƙauna.Wani lokacin sukan yi aure.
Shigar kiristanci cikin bikin
Lokacin da kiristanci ya
shiga ƙasar Roma, ya yi yunƙurin canja
wannan bikin da abin da ya fi dacewa da karantarwarsa. Kiristoci da yawa sai
suka yanke zasu yi amfani da 14 ga watan Febreru don cimma yunƙurinsu, wannan
ya faru ne lokacin da babban bishop na Italy wato valentine aka kama shi saboda
yana aurar da sojojin sarkin Romawa a ɓoye, a lokacin sarki Claudius2 a shekara
270.
A lokacin Claudius 2 ya hana
sojojinsa da suyi aure, a cewarsa sojan da ba shi da aure, ya fi mayar da
hankalinsa wurin yaƙi saɓanin sojan da ke da aure.
Ya so valentine ya fita addinin
kiristanci ya kuma daina aurar da sojojin, amma sam ya faufaye, sanadiyyar haka
ya fiile masa kai a 14 ga watan Febreru shekara ta 270.
Idan ka duba Encyclopedia akwai
labarum valentine har guda uku, waɗanda dukansu, kiristoci ne, waɗanda sun yi
shahada (a kiristance) a 14 Febreru. ɗayan shi ne muka kawo a sama, na biyu shi
ne bishop of Interamma sai na uku daga Africa.
Sai a shekara 496 pope Gelasius
ya canja Febreru 15 bikin lupercalia zuwa Febreru 14 bikin valentine, don a
kiristantar da bikin.
Hutun wannan bikin ya zama sananne
a Amurka a 1800’s lokacin ‘civil war’
Haka pope Gelasius ya canja zaɓar
matan da ake yi a bikin na zindiƙai. Maimakon mazan su zaɓi matan don aiwatar
da masha’a, sai ya mayar da bikin, za’a saka sunayen malaman kiristoci cikin
kwano, sai mutane su zo su ɗauka, duk sunan malamin da ka ɗauka za ka kwaikwayi
halayyarsa har ƙarshen shekara.
Amma idan muka kalli yanda
valentine ke tafiya a wannan zamanin tuni wannan ya zama tarihi da aka bizne a
juji.
Mahangar musulunci
Ya zama tilas ga musulmi ya
nisanci duk wani mummunan aika-aika daga ɗabi’un zindiƙai, musulmi ba ya
buƙatar ya yi biki saboda mutuwar wani babban kirista, haka musulunci bai
aminta da soyayyar sharholiya ba kafin aure.
Soyayya tsakanin ma’aurata da
iyali ba wai a rana ɗaya za’ayi bikin ta ba, mafi muni ma bikin da ke da asalin
arna da kiristoci.
Musulunci shi kaɗai ne addinin
da bai bar komai ba face sai da ya yi bayaninsa , soyayya da yadda ake yinta da
inda ake yinta, yana cunkushe cikin karantarwa fiyayyen halitta Muhammad (SAW)
A Qur’anance, a sunnance, a
Ijma’ance, wannan bikin haramun ne.
Ba shakka yin bikin yana jawo
soyayya tsakanin musulmi da kafiri, wanda ko wannan haramun ne.
Allah ya kiyaye.
Kammalawa
14 ga watan Febreru wanda aka sani
da valentine’s day, wani yanki ne na shekara wanda ake jinginawa da soyyya da
holewa, wannan ranar an mayar da ita ranar raba katutukka na valentine da raba
kyaututukka tsakanin maza da mata, kamar su teddy bears, da jajayen filawowi da
sauransu, a jami’o’I har party ake haɗawa domin nuna murnar zagayowar wannan
ranar.
Sau da yawa da za ka binciki masu
wannan aikin, abinda za su gaya maka shi ne wannan ranar murna ce kawai, ba
wani haramun da muke aikatawa cikin ranar.
A mahangar musulunci valentine, ba
dai-dai ba ne, ga hujjoji kaɗan gudun kada mu tsawaita.
1.
Tana ingiza mutane zuwa aikata zina.
Qur’ani ya hane mu da kusantar duk abinda zai iya kaimu ga aikata zina 17:34
2.
Bikin valentine daga al’adun marasa addini
ne. hoton wannan da ke jikin valentine card (cupid) yana zaman matsayin Venus
ne. venus shi ne Roman god of love and beauty ubangijin Romawa na soyayya da
kyawu. Annabi Muhammad (SAW) ya umurce mu mu saɓawa yahudawa da nasara balle
marasa addini.
3.
Kwaikwayon abu, idan ba umarnin Allah ko
manzonsa ba ne, ba ya halarta a musulunci.
4.
Al-mubazzaranci a Qur’anance da Sunnance
haramun ne. a wannan ranar ana ɓannar kuɗaɗe wurin sayen gifts haka ana ɓarnar
lokaci.
5.
A wannan ranar ana yin party a cakuɗe
tsakanin maza da mata, a sha giya ayi zinace-zinace, wanda duka haramun ne a
musulunci.
Zaiuddeen
Jibril Zain (Dr. Zain)
08034840276
0 comments:
Post a Comment
Thank You for Your Comment